So sánh tính chất của phong trào công nhân đầu thế kỉ XIX với phong trào công nhân trong những năm 1830 - 1840:

- Đầu thế kỉ XIX: phong trào công nhân diễn ra mang tính chất tự phát. Với các hình thức đập phá máy móc, đốt công xưởng, bãi công, đòi tăng lương, giảm giờ làm. Sau đó, đã thành lập các công đoàn.

- Những năm 1830 - 1840: Phong trào công nhân có sự phát triển, mang yếu tố chính trị. Tiêu biểu với các phong trào:

+ Khởi nghĩa của công nhân dệt thành phố Li-ông của Pháp (1831), đòi thiết lập chế độ cộng hòa.

+ Công nhân dệt tơ Li-ông chiến đấu quyết liệt chống chính phủ (1834).

+ Công nhân dệt ở Sơ-lê-din (Đức) đấu tranh đòi cải thiện điều kiện làm việc (1844).

+ Đặc biệt là "Phong trào hiến chương" ở Anh (1836 - 1847).

=> Phong trào công nhân giai đoạn này đã mang tính chất tự giác, có mục tiêu đánh tranh về chính trị rõ ràng.